Progresivni metal

Progresivni metal (skraćenice prog i prog metal kada se diferencira od progresivnog rocka) je žešća verzija progresivnog rocka, koja se karakterizira korištenjem kompleksnih kompozicionih struktura, neobičnih ritmova i virtuoznog instrumentalnog sviranja. Visoki nivo muzičke vještine je često kombiniran sa pjevanjem koja ima formu epičkog tekstualnog koncepta, koji često rezultira podugačkim pjesmama i koncepcijskim albumima. Zbog ovih faktora, progresivni metal se vrlo rijetko čuje na standardnim radio stanicama i televizijskim programima.


Porijeklo progresivnog metala se nalazi u bendovima progresivnog rocka iz 1960-ih 1970-ih kao što su Yes, Pink Floyd, King Crimson, Genesis i Rush. Međutim, progresivni metal se nije razvio u samostalan žanr sve do sredine 1980-ih. Bendovi kao Queensryche, Dream Theater i Fates Warning su uzeli elemente bendova progresivnog rocka (primarno sviranje i kompozicijska struktura pjesama) i ujedinili ih sa heavy metalskim karakteristikama bendova poput Metallica, Megadeth, Deep Purple, Black Sabbath i Iron Maiden. Rezultat se može opisati kao mentalitet progresivnog rocka sa zvucima heavy metala.

Žanr je dobio pažnju mainstream medija ranih 1990-ih kada je Queensryche napravio video spot "Silent Lucidity" (s albuma Empire iz 1990.), koji postao veliki hit na radio stanicama i MTV-u. To nije bila tipična pjesma progresivnog metala (više metal balada), ali je ona otvorila vrata Queensryche muzike novim masama fanova, koja je zauzvrat imala efekta na popularnost drugih bendova progresivnog metala. 1993. Dream Theater je napravio video spot "Pull Me Under" (sa albuma Images and Words iz 1992.), koji je postao veoma popularan na radiju i MTV-u. To je već bila tipična pjesma progresivnog metala. Dream Theater se od tada smatra najpopularnijim i najvažnijim bendom progresivnog metala.


Progresivni metal se može podijeliti u mnogobrojne podžanrove, ovisno o stilu muzike koji je uticao na grupe progresivnog metala. Na primjer, postoje dva benda koji se klasificiraju pod progresivni metal, King's X i Opeth, ali se oni nalaze na dvije suprotne strane muzičkog spektra progresive. Na King's X je uticao blaži mainstream rock i grunge, dok se Opethovi grubi vokali i žestoka gitara često smatra death metalom.

Klasična i simfonijska muzika su takođe imali vrlo važan uticaj na dijelove progresivne muzike, s bendovima Symphony X i Adagio koji su sjedinili tradicionalni progresivni metal sa kompleksivnošću i grandioznošću klasičnih kompozicija. Isto tako, bendovi poput Liquid Tension Experiment i Planet X imaju uticaj jazza, sa dugotrajnim solo sekcijama koje često sadrže mnoštvo solaža. Šta više, Liquid Tension Experiment ima improvizacijski elemenat koji je rijedak u heavy metalu, koji je obično vrlo strukturiran žanr.

Bend Cynic, je objedinio progresivni metal, death metal i jazz/fusion u jedno vrlo široko i unikatan album po imenu Focus.

Mnogi skandinavski bendovi kao Nightwish se smatraju nekom vrstom progresivnog metala, kombinirajući heavy metal ritmove sa operskim pjevanjem (popularni američki bend Evanescence je kasnije stvoren pod skandinavskim uticajima).

U Japanu je sjedinjavanje između muzike u video igri i progresivnog metala postalo popularno 2003. sa The Black Mages, bendom koji je ponovo snimio zvukove popularne igrice Final Fantasy.